Waarom het recyclelogo op plastic niet altijd betekent wat je denkt

Je ziet het op bijna elke plastic verpakking: drie pijltjes in een driehoek met een cijfer erin. Veel mensen denken dan meteen: “Mooi, dit kan gerecycled worden.” In werkelijkheid verwijst dat cijfer vooral naar het type plastic (de zogenaamde resin identification code, RIC) en zegt het niets over of jouw gemeente het ook écht kan en zal recyclen. De RIC-codes (♳ t/m ♹) zijn ooit gemaakt om afvalverwerkers te helpen sorteren, niet om consumenten te beloven dat iets wordt gerecycled. :contentReference[oaicite:0]{index=0}

De pijltjes uitgelegd: RIC, Möbius-loop en het ‘Groene Punt’

Er bestaan meerdere symbolen met pijltjes en die betekenen iets anders:

• Resin Identification Code (RIC): drie ‘chasing arrows’ om een nummer (1–7). Dit is een materiaalcode (bijv. ♳ PET, ♴ HDPE). Het is géén garantie dat jouw gemeente dit plastic accepteert of dat er een afzetmarkt is voor de recyclaat. 
• Universeel recyclingsymbool (Möbius-loop): drie pijlen in een lus. Dit duidt in het algemeen op recyclebaarheid of gerecycled gehalte, afhankelijk van de context of begeleidende tekst/percentage. Het is niet hetzelfde als de RIC-code. 
• Green Dot / Grüner Punkt: twee in elkaar draaiende pijlen. Dit betekent dat de producent meebetaalt aan een inzamel-/recyclesysteem (EPR), niet dat de verpakking zelf recyclebaar is. Dit symbool wordt vaak verward met recyclingsymbolen. 

De 7 plasticcodes, kort maar feitelijk

De RIC-code helpt sorteerders het materiaal te herkennen. In de praktijk verschilt de recyclebaarheid per land, per sorteertechnologie en per markt voor recyclaat. Onderstaande tabel is daarom algemeen en gaat niet alle lokale uitzonderingen dekken.

Let op: de RIC-code is een materiaalindicatie, geen belofte dat jouw verpakking lokaal gerecycled wordt. 

Hoe zit het in Nederland? (PMD, uitzonderingen en praktijk)

In Nederland lever je de meeste kunststofverpakkingen in via PMD (Plastic-, Metalen verpakkingen en Drankenkartons). Denk aan plastic flessen en bakjes, folies om producten, en verpakkingen met een dun metaallaagje zoals chipszakken. Composteerbare plastic verpakkingen horen níet bij GFT en ook niet standaard bij PMD. Piepschuim (EPS) gaat doorgaans niet in PMD. Controleer altijd de Afvalscheidingswijzer of de richtlijnen van je gemeente, omdat inzamel- en sorteerlijnen per regio verschillen. 

Milieu Centraal benadrukt bovendien dat niet al het ingezamelde plastic goed gerecycled kán worden (denk aan samengestelde materialen of vervuiling) en dat de EU sinds 2022 een strengere meetmethode gebruikt: alleen het schoongewassen kunststof telt mee in de recyclingstatistiek. Daardoor lijken percentages lager, maar ze geven beter weer wat er echt opnieuw als grondstof wordt gebruikt. Nederland streeft naar 50% recycling van plasticafval in 2025—een ambitie die inspanning van burgers én producenten vraagt.

Veelvoorkomende verwarring en ‘wishcycling’

Omdat de RIC-driehoek lijkt op het universele recyclinglogo, ontstaat vaak ‘wishcycling’: goedbedoeld materialen in de recyclebak gooien die daar niet thuishoren, in de hoop dat ze wel gerecycled zullen worden. Dat verstoort de sortering en verlaagt de kwaliteit van recyclaat. De RIC is geen recyclingsgarantie; hij helpt de sorteerder het materiaaltype te herkennen. 

En wat betekenen composteer-logo’s dan?

Ziet je een Seedling-logo of ‘OK compost’ op een verpakking? Dat betekent dat het materiaal industrieel composteerbaar is volgens de Europese norm EN 13432. Dit werkt onder gecontroleerde omstandigheden in een industriële installatie en is iets anders dan thuiscomposteren. In Nederland mogen composteerbare verpakkingen niet bij het GFT, tenzij jouw gemeente expliciet anders aangeeft. 

Wat kun jij praktisch doen?

• Kijk verder dan het driehoeks-logo: de RIC-code is een materiaalcode, geen recycle-garantie. 
• Check lokaal wat mag: gebruik de Afvalscheidingswijzer en gemeentelijke info voor de actuele PMD-regels in jouw wijk. 
• Kies voor eenvoudig ontwerp: transparante, lichtgekleurde, monomateriaal verpakkingen zonder grote full-body labels hebben betere recyclekansen (ontwerp doet ertoe). 
• Vermijd ‘wishcycling’: twijfel je? Kijk het op. Fout ingeleverde stromen kunnen een hele partij onbruikbaar maken. 
• Herbruik waar mogelijk: navulbare flessen en concentraten verminderen verpakkingsafval aan de bron (de beste ‘recycling’ is voorkomen).

Kernboodschap

De drie pijltjes met een nummer zijn vooral een taal voor sorteerders, geen belofte aan consumenten. In Nederland bepaalt PMD-beleid, sorteertechniek en marktvraag of je verpakking inderdaad een tweede leven krijgt. Door slim te kiezen én lokaal te checken, vergroot je de kans dat jouw verpakking écht wordt gerecycled—en voorkom je greenwashing en wishcycling.